Wydawca treści
Lasy Nadleśnictwa Włocławek
Malowniczo położone lasy w części Kotliny Płockiej stanowią przyrodniczą wizytówkę środkowej Polski. Gospodaruje na tym terenie Nadleśnictwo Włocławek, którego powierzchnia leśna wynosi 23 376 ha.
Obszar Nadleśnictwa Włocławek charakteryzuje się wysoką lesistością dochodzącą do 38%. Dominującym typem siedliskowym lasu na jego terenie są siedliska borowe (78%), przede wszystkim bór świeży i bór mieszany świeży.
Dominującym gatunkiem jest sosna pospolita występująca na 86 % powierzchni leśnej nadleśnictwa. Pozostałe gatunki drzewostanu to, m.in.: dąb szypułkowy i bezszypułkowy, brzoza brodawkowata, olsza czarna a także modrzew europejski, świerk pospolity, buk, jesion, grab, olsza szara, osika i lipa. Średni wiek drzewostanu wynosi 62 lata.
Położenie pod względem administracyjnym
Według podziału administracyjnego lasy nadleśnictwa znajdują się w całości na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, w powiatach: Włocławek, miasto Włocławek, Radziejów, Lipno i Aleksandrów Kujawski.
Położenie pod względem przyrodniczo-leśnym
Według obowiązującej regionalizacji przyrodniczo leśnej Nadleśnictwo Włocławek położone jest w Krainie III -Wielkopolsko-Pomorskiej.
Przeważająca cześć lasów nadleśnictwa położona jest w Mezoregionie Kotliny Toruńsko-Płockiej, kompleksy leśne leśnictwa Osięciny w obrębie Włocławek oraz uroczyska Grodno, Kurowo, Boża Wola, Więsławice, Kanibród w obrębie Czarne w Mezoregionie Pojezierza Wielkopolskiego, a tylko niewielka część leśnictwa Szpetal w obrębie Włocławek w Mezoregionie Wysoczyzny Dobrzyńsko- Chełmińskiej.
Położenie pod względem geobotanicznym
Według podziału Polski na krainy geobotaniczne obszar nadleśnictwa położony jest w Dziale Bałtyckim, Poddziale - Wielkich Dolin, Krainie Wielkopolsko -Kujawskiej, Okręgu Kujawskim.
Położenie geograficzne
Przeważająca część obszarów leśnych (kompleksy główne obrębów łączą się) położona jest w Mezoregionie Kotliny Płockiej; część leśnictwa Osięciny oraz leśnictwo Kurowo w Mezoregionie Pojezierza Kujawskiego, a część leśnictwa Szpetal w Mezoregionie Pojezierza Dobrzyńskiego; tylko niewielkie fragmenty w obrębie Włocławek położone są w Mezoregionie Równiny Inowrocławskiej i Mezoregionie Kotliny Toruńskiej.
Rzeźba terenu
Rzeźba terenu wg poszczególnych mezoregionów fizyczno-geograficznych przedstawia się następująco:
-
Na Pojezierzu Dobrzyńskim, na którego obszarze znajduje się niewielka część obrębu Włocławek dominują niewielkie pagórki porozdzielane rynnowatymi obniżeniami lub obniżeniami wytopiskowym.
-
Kotlina Płocka to rozszerzenie pradoliny Wisły z formami rzeźby terenu związanymi z działalnością wód rzecznych i kształtującymi się w późnym plejstocenie formami eolicznymi( podstawowe formy rzeźby terenu to sfalowane równiny tarasów rzecznych miejscami zwydmione). Największe skupienie wydm parabolicznych występuje w obrębie Jedwabna na wschód od Jeziora Wikaryjskiego do wysokości Jeziora Rakutowskiego. Wysokość poszczególnych wydm wynosi przeciętnie 10-20 m, niejednokrotnie do 30 m. Wydmy paraboliczne łącząc się tworzą niejednokrotnie wał długości do kilku kilometrów. Rzeźbę terenu urozmaicają tu liczne rynny jeziorne.
-
Pojezierze Kujawskie stanowi wysoczyznę morenową, której wysokość waha się od 100 do 129 m mającą charakter równin morenowych płaskich, miejscami sfalowaną (w leśnictwie Szpetal w obrębie Włocławek i w leśnictwie Kurowo w obrębie Czarne).
Warunki glebowe
Podstawowymi utworami geologiczno-glebowymi są piaski i żwiry akumulacji rzecznej z fragmentami piasków eolicznych występujące głównie w pradolinie Wisły oraz piaski lodowcowe i gliny zwałowe występujące na wysoczyznach morenowych.
W kompleksach leśnych nadleśnictwa dominuje zdecydowanie typ gleb rdzawych wytworzone z piasków rzecznych. Z wydmami związane są gleby bielicowe. Wśród obszarów piaszczystych występują też gleby bagienne i pobagienne. Na wysoczyznach morenowych zdecydowanie dominują typy gleb brunatnych i gleb płowych.
Klimat
Charakterystyka klimatu Subregionu Kujawskiego według Narodowego Atlasu Polski (Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. Warszawa. Kraków. Gdańsk.1973-1978) oraz Atlasu środowiska geograficznego Polski (Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania. Warszawa 1994 ) przedstawia się następująco:
przeciętna ilość opadów rocznie - 508 mm
średnia roczna temperatura powietrza - +8,4 0C
średnia temperatura stycznia - -0,7 0C
średnia temperatura lipca - +18,9 0C
średnia ilość dni w roku z pokrywą śnieżną - ca 70
udział wiatrów silnych i bardzo silnych - 1- 2 %
średnie daty ostatnich przymrozków wiosennych - 26 kwietnia - 5 maj
średnie daty przymrozków jesiennych - 6 wrzesień - 15 październik
Charakterystyczną cechą klimatu omawianego obszaru są najniższe opady atmosferyczne w Polsce, nie przekraczające często 500 mm rocznie. Ta cecha klimatu ma niewątpliwie negatywny wpływ na efekty prac odnowieniowych. Obszar działania nadleśnictwa leży poza zasięgiem występowania buka i świerka wymagających dużej wilgotności gleby i powietrza.
Wody
Zdecydowanie przeważająca część zasięgu działania nadleśnictwa położona jest w dorzeczu Wisły, która poniżej stopnia wodnego ma charakter nie uregulowany;natomiast sam zbiornik włocławski ma charakter zbiornika przepływowego.
Największym lewobrzeżnym dopływem Wisły jest Zgłowiączka odwadniająca Wysoczyznę Kujawską (jej prawobrzeżnymi dopływami są: Chodeczka inaczej Lubieniec,Lubieńka i Bachorza), następnie Struga Ośla, Zuzanka, która z innym prawobrzeżnym dopływem Wisły - Rudą włączone zostały w system Kanału Głównego uchodzącego do zalewu poniżej zapory.
Dorzecze rzeki Odry (w zlewni rzeki Noteć) to tylko niewielki zachodni fragment zasięgu działania nadleśnictwa (część kompleksów leśnych leśnictwa Osięciny w obrębie Włocławek) poprzez Kanał Bachorze i Kanał Pieranie łączy Noteć ze Zgłowiączką. Należy podkreślić, że dział wodny między Wisłą i Odrą nie jest dokładnie określony.
Ważną rolę szczególnie w obrębach Czarne i Jedwabna spełniają jeziora rozmieszczone przede wszystkim w dwóch równoleżnikowych rynnach odpływowych: pierwsza zjeziorami Rybnica, Radyszyńskie, Telążna, Chrapka, Mielec, Jazy i Wierzchoń oraz druga z jeziorami: Wikaryjskim,Wójtowskimi, Lubiechowskim, Krzewent. Goreńskim i Skrzyneckim. Jezioro Grodno wypełnia dno wytopiska polodowcowego.
Jedynym zbiornikiem wodnym na terenie obrębu Włocławek jest jezioro Łuba.
Wszystkie jeziora podwyższają walory krajobrazowe obszarów leśnych nadleśnictwa.
Na omawianym obszarze znajduje się jeden z zasobniejszych Głównych Zbiorników Wód Podziemnych - Pradolina Wisły (nr 220) zaliczony do obszarów najwyższej ochrony.
Najnowsze aktualności
Certyfikacja jako inwestycja w przyszłość kujawsko-pomorskich lasów
Certyfikacja jako inwestycja w przyszłość kujawsko-pomorskich lasów
12 maja br. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu otrzymała certyfikat Forest Stewardship Council.
Współczesne wyzwania środowiskowe – takie jak zmiany klimatu, utrata bioróżnorodności, czy rosnące zapotrzebowanie na odnawialne surowce – wymagają podejmowania decyzji, które wykraczają poza tradycyjne ramy gospodarki surowcowej. Coraz więcej właścicieli i zarządców lasów, zarówno w Polsce, jak i na świecie, sięga po narzędzia, które pozwalają godzić interes ekonomiczny z ochroną środowiska i odpowiedzialnością społeczną. Jednym z takich narzędzi jest certyfikacja gospodarki leśnej.
Co oznacza certyfikat FSC?
Certyfikat FSC to jeden z najbardziej rozpoznawalnych i uznanych na świecie systemów certyfikacji odpowiedzialnej gospodarki leśnej. Jego przyznanie oznacza, że dany las jest zarządzany zgodnie z międzynarodowymi standardami zrównoważonego rozwoju. Oznacza to m.in. racjonalne użytkowanie zasobów, ochronę przyrody, poszanowanie praw pracowników i społeczności lokalnych, a także przejrzystość i odpowiedzialność w prowadzeniu gospodarki leśnej.
Posiadanie certyfikatu daje realne korzyści: umożliwia dostęp do wymagających rynków, zwiększa wiarygodność surowca drzewnego, a także potwierdza wysoką jakość prowadzonej gospodarki leśnej. Co więcej, certyfikacja w systemie FSC to także pozytywny sygnał dla konsumentów – coraz częściej poszukujących produktów pochodzących z odpowiedzialnych źródeł.
Powrót do dialogu: Lasy Państwowe i FSC
W odpowiedzi na obecne wyzwania, nowe kierownictwo Lasów Państwowych podjęło działania na rzecz odbudowy współpracy z FSC. Symbolem tego zwrotu było spotkanie, które odbyło się 29 lutego 2024 roku z udziałem przedstawicieli FSC International, Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. Podczas spotkania jasno wybrzmiało, że priorytetem jest transparentność i dialog z interesariuszami.
– „Zostawiamy przeszłość za sobą i rozpoczynamy od nowa dialog w sprawie certyfikacji. Zapewniam o naszej otwartości do rozmów. Prowadzimy je ze wszystkimi interesariuszami gospodarki leśnej. Przykładamy dużą wagę do głosów wszystkich naszych partnerów, którzy zgłaszają oczekiwanie, by Lasy Państwowe posługiwały się znakiem FSC. Otwartość i transparentność to priorytety obecnego kierownictwa Lasów Państwowych” – podkreślił Zastępca Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, Jerzy Fijas.
Certyfikacja w praktyce – wymierne korzyści
Z punktu widzenia zarządców lasów, certyfikacja w systemie FSC to nie tylko symboliczna deklaracja, ale konkretne narzędzie zarządzania. Audyty przeprowadzane przez niezależne jednostki certyfikujące weryfikują zgodność działań leśników z międzynarodowymi standardami – w zakresie planowania cięć, ochrony przyrody, gospodarki wodnej czy relacji z lokalną społecznością.
W efekcie jednostki posiadające certyfikat są postrzegane jako bardziej wiarygodne i profesjonalne, co przekłada się na większe zaufanie społeczne i lepszą pozycję na rynku. Co istotne, certyfikacja wpływa również pozytywnie na wartość ekonomiczną surowca. Wielu nabywców – zarówno krajowych, jak i zagranicznych – preferuje lub wręcz wymaga drewna z certyfikowanych źródeł. Brak certyfikatu może więc oznaczać ograniczony dostęp do kluczowych segmentów rynku lub konieczność sprzedaży drewna po niższej cenie.
- Korzyści z posiadania certyfikatu FSC są wielowymiarowe. To m.in. łatwiejszy dostęp do rynków zbytu, wzrost wiarygodności w oczach partnerów handlowych, a także większa przejrzystość w zarządzaniu. Lasy objęte certyfikacją zyskują również na wartości ekologicznej, jak i ekonomicznej – zaznacza Włodzimierz Pamfil Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu.
Społeczna i środowiskowa odpowiedzialność
System FSC to również zobowiązanie do uwzględniania głosów lokalnych społeczności, organizacji pozarządowych i przedstawicieli świata nauki. Dobre praktyki certyfikacyjne zakładają m.in. konsultacje społeczne, monitoring wpływu działań leśnych na środowisko czy poszanowanie miejsc cennych kulturowo. Dzięki temu zarządzanie lasem staje się bardziej transparentne i odporne na konflikty społeczne.
FSC promuje też aktywną ochronę bioróżnorodności – poprzez wyłączanie z użytkowania obszarów szczególnie cennych przyrodniczo, ochronę siedlisk i gatunków rzadkich oraz wdrażanie działań adaptacyjnych wobec zmian klimatu. To podejście jest coraz bardziej doceniane nie tylko przez ekologów, ale także przez decydentów i inwestorów, poszukujących stabilnych i przewidywalnych modeli gospodarowania.
Inwestycja w przyszłość
Otwierając się na współpracę z FSC, Lasy Państwowe wysyłają jasny sygnał: gospodarka leśna w Polsce chce być odpowiedzialna, nowoczesna i wiarygodna. Certyfikacja nie jest celem samym w sobie, ale narzędziem do budowy trwałego i zrównoważonego modelu zarządzania lasami.
W sytuacji, gdy coraz więcej firm i instytucji – w tym z sektora budowlanego, papierniczego czy meblarskiego – wdraża polityki zakupowe oparte na kryteriach środowiskowych, posiadanie certyfikatu FSC staje się wręcz koniecznością. Oznacza bowiem nie tylko dbałość o przyrodę, ale również umiejętność odpowiadania na potrzeby rynku i społeczeństwa.
Dzięki nowemu otwarciu i zapowiedzi dalszego dialogu, Polska ma szansę umocnić swoją pozycję lidera w dziedzinie zrównoważonej gospodarki leśnej w Europie. I choć przed nami wiele wyzwań, jedno jest pewne – droga prowadzi przez współpracę, transparentność i szacunek dla lasu jako wspólnego dobra.
