Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Błota Rakutowskie
Błota Rakutowskie
Obszar natura 2000
Kod obszaru:
PLB040001
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia)
Obszar biogeograficzny:
kontynentalny
Powierzchnia:
915,23,9 ha
Status formalny:
Obszar wyznaczony Rozporządzeniem Ministra Środowiska
Opis przyrodniczy:
Obszar położony jest w obrębie Kotliny Płockiej, stanowiącej południowo-wschodnią część Pradoliy Toruńsko-Eberswaldzkiej i istotny element korytarza ekologicznego jakim jest dolina Wisły. Obszar obejmuje jedno z jezior Pojezierza Gostynińskiego - płytkie, 300-tu hektarowe Jezioro Rakutowskie wraz z otaczającym je pasem szuwaru pałkowego, trzcinowego i oczeretowego, a także okolicznymi łąkami zalewowymi i podmokłym lasem porastającym siedliska olsu i łęgu olszowo-jesionowego. Cechą charakterystyczną jeziora są znaczne zmiany w powierzchni lustra wody, obserwowane w cyklu rocznym. Bywa, że lustro wody zmniejsza się o 60-70 ha, przy jednoczesnych nieznacznych zmianach głębokości jeziora. Sprzyja to rozwojowi bogatej roślinność wodnej, m.in. łąk ramienicowych porastających jego dno. Tereny przyległe do jeziora porastają okresowo zalewane łąki turzycowe. Obszar stanowi ostoję ptasią o randze europejskiej. Stwierdzono tu 24 gatunki ptaków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz 21 gatunków ptaków migrujących wpisanych do tego załącznika. 7 spośród tych gatunków jest zagrożonych - znajduje się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. W sezonie wiosennym w ostoi lęgnie się co najmniej 1% krajowej populacji podróżniczka, gęgawy, śmieszki, sieweczki obrożnej. Dość licznie występują też błotniaki łąkowe, rybitwy czarne i dzięcioł średni. W czasie przelotów w ostoi obserwuje się duże koncentracje wędrownych ptaków wodno-błotnych, przekraczające 20 tys. osobników. Licznie zatrzymują się tu głowienki i gęgawy. Ostoja stanowi miejsce odpoczynku ponad 1% osobników należących do tych gatunków i migrujących tą trasą. Wysokie liczebności osiągają tu również przelotne cyraneczki, czernice, łyski, krwawodzioby, czajki i rybitwy czarne.
Dane zaktualizowano w 2009 r.
Opis turystyczny:
Błota Rakutowskie położone są w województwie kujawsko-pomorskim. Centrum ostoi stanowi miasto Kowal położone w centrum Polski w sąsiedztwie lasów i jezior Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego. Do Kowala można dojechać PKS z Włocławka i Gostynina. Miasto Kowal znajduje się w odległości 15 km na południe od Włocławka przy skrzyżowaniu międzynarodowej trasy E75. W okolicy Kowala znajduje się ośrodek agroturystyczny "W Zielonym Gaju", gdzie można skorzystać z jazdy konnej i wynająć domek nad brzegiem jeziora. Głównym ośrodkiem wypoczynkowym na terenie ostoi jest Baruchowo. Do zabytków na tych terenach należą zespół Parkowo-Dworski w Baruchowie, Zespół Parkowo-Dworski w Czarnem oraz kościół murowany z XIX wieku w Kłótnie. W Baruchowie organizowanych jest wiele cyklicznych imprez kulturalnych m.in. "Kujawskie Przytupy" - prezentacja zespołów folklorystycznych oraz powiatowy przegląd zespołów folklorystycznych. W Baruchowie znajduje się "Zielona Szkoła" oraz dwa pola biwakowe. Więcej informacji można zdobyć w Informacji Turystycznej-Biurze Promocji Miasta i Integracji Europejskiej Urzędu Miasta we Włocławku.
Zagrożenia:
Głównymi zagrożeniami dla obszaru są zaniechanie użytkowania łąk i pastwisk oraz osuszanie terenów sąsiednich.
Istniejące formy ochrony przyrody:
• Jezioro Rakutowskie - rezerwat przyrody
• Olszyny Rakutowskie - rezerwat przyrody
• Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy - park krajobrazowy
Ważne dla Europy gatunki zwierząt
(z Zał. II Dyr. Siedliskowej i z Zał. I Dyr. Ptasiej), w tym gatunki priorytetowe(*):
• ortolan - ptak
• gąsiorek - ptak
• podróżniczek - ptak
• dzięcioł średni - ptak
• zimorodek - ptak
• rybitwa czarna - ptak
• batalion - ptak
• derkacz - ptak
• zielonka - ptak
• kropiatka - ptak
• żuraw - ptak
• błotniak łąkowy - ptak
• błotniak zbożowy - ptak
• błotniak stawowy - ptak
• bielik - ptak
• rybołów - ptak
• łabędź krzykliwy - ptak
• bocian czarny - ptak
• bocian biały - ptak
• bąk - ptak
• bączek - ptak
• czapla biała - ptak
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze:
Zakład Ornitologii PAN-Gdańsk Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy ul. Konarskiego 1, 85-950 Bydgoszcz Kujawsko-Pomorska Organizacja Turystyczna ul. Wełniany Rynek 5/8, 85-036 Bydgoszcz (do korespondencji) Urząd Marszałkowski w Toruniu (siedziba) Pl. Teatralny 2, 97-100 Toruń Tel.: (52) 376 70 19, Fax.: (52) 376 70 19 biuro@k-pot.pl, www.k-pot.pl
Jednostki administracyjne:
• Baruchowo (włocławski, woj. kujawsko-pomorskie)
• Kowal (włocławski, woj. kujawsko-pomorskie)