Wydawca treści
OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA
W ostatnich latach Polska plasuje się w czołówce pod względem liczby pożarów – zaraz za Portugalią i Hiszpanią, natomiast pod względem powierzchni nimi objętej – znajdujemy się w pierwszej dziesiątce. Częstotliwość pożarów jest m.in. konsekwencją zmian klimatycznych (długotrwałe susze, mała liczba opadów) czy składu gatunkowego naszych drzewostanów – w polskich lasach przeważają gatunki iglaste, ze znacznym udziałem sosny (łatwopalne olejki eteryczne). Niestety większość pożarów nadal wybucha z winy ludzi, spowodowana umyślnymi podpaleniami, wypalaniem traw czy nieostrożnym obchodzeniem się z ogniem.
Zagrożenie pożarami lasów w Polsce jest jednym z najwyższych w Europie. Tylko w 2015 roku na terenach zarządzanych przez LP wybuchło 3732 pożarów, które objęły powierzchnię blisko 880 ha. Ponieważ zapobieganie im wymaga bardzo wysokich nakładów – Lasy Państwowe w walce z tym niebezpiecznym żywiołem sięgają również po fundusze unijne.
Koordynowanie przedsięwzięcia pod nazwą "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów" PGL LP powierzyło CKPŚ. Projekt ten był realizowany w ramach II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowiska (działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska).
Okres realizacji: 2016-2023 r.
Cel projektu: zmniejszenie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach oraz sprawne lokalizowanie źródła zagrożenia i minimalizowanie strat, a w dalszej perspektywie – zmniejszenie średniej powierzchni pożarów i rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych, szczególnie w nadleśnictwach zakwalifikowanych do I kategorii zagrożenia pożarowego.
Cele uzupełniające:
• rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych,
• szybsze i bardziej precyzyjne określenie miejsca powstania pożaru,
• dokładniejsze prognozowanie zagrożenia pożarowego na podstawie danych meteorologicznych,
• skrócenie czasu dotarcia jednostek LP na miejsce pożaru.
Dofinansowanie zostało przeznaczone na:
- rozwój i modernizację systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń, w tym:
- budowę i modernizację dostrzegalni pożarowych (138 szt.)
- zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów (183 szt.)
- doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD) (42 szt.)
- budowę stacji meteorologicznych (12 szt.)
- wsparcie techniczne systemu ratowniczo-gaśniczego na wypadek wystąpienia pożarów lasów, w tym:
- zakup samochodów patrolowo-gaśniczych (67 szt.)
Zasięg realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"
Mapa 1. Nadleśnictwa realizujące projekt
Kliknij, aby powiększyć:
Realizacja projektu przyczyniła się między innymi do:
- zwiększenia odporności lasów na klęski żywiołowe takie jak pożary, którymi zagrożenie wzrasta wraz z ocieplaniem się klimatu,
- podniesienia efektywności systemu wczesnego ostrzegania o pożarach w Lasach Państwowych,
- zwiększenia powierzchni leśnych objętych monitoringiem oraz skrócenia czasu wykrycia zagrożenia i reagowania
- ograniczenia zasięgu pożarów i negatywnych skutków z nimi związanych (np. zubożenie gleby, zniszczenie ekosystemu i zamieszkujących go organizmów, straty materialne),
- poprawy ochrony przeciwpożarowej na obszarach sąsiadujących z terenami administrowanymi przez LP, np. parków narodowych czy terenach zamieszkanych (wpływ na bezpieczeństwo mieszkańców i turystów),
- ograniczenia emisji CO₂ w wyniku zmniejszenia liczby oraz zasięgu pożarów.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 88 029 674,40 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 59 472 181,08 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 50 551 353,92 zł
Nadleśnictwo Włocławek uczestniczy w realizacji projektu Ochrony Przeciwpożarowej.
W ramach projektu zrealizowano:
- modernizację i rozwój systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń;
- modernizację i doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD);
- zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów;
- budowę i modernizację dostrzegalni przeciwpożarowych;
- zakup samochodów patrolowo-gaśniczych.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 515 179,92 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 400 099,17 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 340 084,29 zł
MAŁA RETENCJA NIZINNA
Nazwa projektu: Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych
Zrealizowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne odraz monitoring środowiska
Okres realizacji: 2016-2023 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
przy wsparciu Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych jako jednostki realizującej projekt (JRP)
Cel projektu: wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych.
Cele uzupełniające:
• odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
• ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych.
Podejmowane działania były ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
W ramach projektu realizowane zostały inwestycje związane z:
• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP;
• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych;
• adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb;
• przeciwdziałaniem nadmiernej erozji wodnej – np. poprzez zabezpieczanie brzegów i stoków;
• przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów).
O oddziaływaniu obiektów retencyjnych decyduje nie ich wielkość, ale liczba urządzeń w zlewni, co przekłada się na ich efektywność na dużą skalę. Budowane były w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji z zastosowaniem materiałów naturalnych. Ponieważ obiekty te spełniają głównie funkcje ekologiczne – z założenia są przyjazne dla środowiska. Wszystkie projektowane budowle zostały dostosowane do lokalnych warunków przyrodniczo-krajobrazowych, w tym w taki sposób, aby umożliwić swobodne przemieszczanie się organizmów wodnych.
Podręcznik wdrażania projektu nizinnego i górskiego
Zasięg realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych"
Mapa 1. Nadleśnictwa realizujące projekt
Kliknij, aby powiększyć:
Efekty
Za najistotniejszy, mierzalny efekt projektu uznano przede wszystkim retencjonowanie wody. Nie mniej ważny jest również wpływ małej retencji na ochronę przyrody: zbiorniki powstałe w ramach projektu nie tylko przyczyniają się do poprawy bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych, lecz także stały się ważną ostoją wodnej fauny i flory, służą jako wodopoje dla leśnych zwierząt i pełnią funkcje biofiltrów.
Osiągnięte wskaźniki:
- objętość retencjonowanej wody: 2 544 674,61 mln m³
- pojemność obiektów małej retencji: 3 985 194,74 mln m³
- liczba obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ: 1 349 szt.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 246 495 660,08 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 191 222 163 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 162 538 838,55 zł
Nadleśnictwo Włocławek uczestniczy w realizacji projektu Małej Retencji Nizinnej
W ramach zostały zrealizowane inwestycje związane z:
- budową, rozbudową, modernizacją i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych:
- Leśnictwo Kurowo, oddział 239h (gmina Baruchowo). Zastawka funkcjonuje na cieku wypływającym z Jeziora Grodno. położona jest na terenie rezerwatu przyrody "Grodno", którego celem ochrony jest zachowanie ze względów przyrodniczych, dydaktycznych i krajobrazowych, wielogatunkowych drzewostanów o cechach zbliżonych do naturalnych
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 153 865,25 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 153 865,25 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 130 785,46 zł
- Leśnictwo Dąb oddział 65i (gmina Włocławek). Zastawka funkcjonuje na terenie rezerwatu przyrody "Gościąż", którego celem ochrony jest zachowanie unikatowych w skali kraju serii laminowanych osadów dennych. Osady tworzy głównie gytia siarczanowo-węglanowa z mikrolaminami sięgającymi 12 tysięcy lat wstecz . Została zbudowana na rzece Rudzie, przed jej wpływem do Jeziora Jazy.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 163 237,46 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 163 237,46 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 138 751,84 zł
- Leśnictwo Dąb oddział 68g (gmina Włocławek). Zastawka funkcjonuje również na terenie rezerwatu przyrody "Gościąż" . Została zbudowana na rzece Rudzie, pomiędzy Jeziorem Gościąż i Jeziorem Brzózka.
- Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 163 822,98 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 163 822,98 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 139 249,53 zł
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Żwirownia Skoki
Żwirownia Skoki
Obszar Natura 2000
Kod obszaru:
PLB040005
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia)
Obszar biogeograficzny:
kontynentalny
Powierzchnia:
9,65 ha
Status formalny:
Obszar wyznaczony Rozporządzeniem Ministra Środowiska
Opis przyrodniczy:
Ostoja, najmniejsza spośród ostoi ptasich w Polsce, położona jest w Kotlinie Płockiej, stanowiącej część Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej. Obszar obejmuje 2 sztuczne zbiorniki wodne (35% powierzchni obszaru), otoczone skarpami, z wyspami, powstałe w czynnym wyrobisku żwiru położonym wśród pól (zajmują 62% obszaru) i rzadkiego lasu liściastego (2% ostoi), w pobliżu nadwiślańskiej trasy z Płocka do Włocławka. Linia brzegowa zbiorników jest bardzo urozmaicona, a brzegi słabo porasta roślinność szuwarowa. W wyniku ciągle prowadzonej eksploatacji powierzchnia lustra wody i nowopowstających wysp powiększa się i jest sukcesywnie zasiedlana przez ptaki Szczególnie duże są tu kolonie mewy śmieszki (3970 gniazd w 2003r.) i rybitwy rzecznej, brzegówki (600 par). Na terenie ostoi występuje 6 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz 1 bardzo cenny gatunek - rybitwa białoczelna, nie wymieniony w Dyrektywie.
Dane zaktualizowano w 2009 r.
Opis turystyczny:
Obszar położony na Pojezierzu Gostynińsko - Włocławskim, pół kilometra od południowego brzegu zbiornika Włocławskiego. Dojazd koleją do Płocka, a dalej PKS lub indywidualnie ok. 21 km na zachód. Ostoja leży na południe od drogi nr 62 Płock - Włocławek, około 5 km za Duninowem Starym, w kierunku na Włocławek. O atrakcyjności turystycznej obszaru decydują jego walory przyrodnicze. Turyści mogą zwiedzić teren Parku Krajobrazowego Gostynińsko - Włocławskiego. Obszar pełni również ważną funkcję jako miejsce wypoczynku i rekreacji. W okolicy można zwiedzić: - Kościół w Duninowie (1901-10 r.), - Kościół w Soczewce (1906 r.), - zespół pałacowy w Duninowie (pałac z 1876 r., pałacyk myśliwski z końca XIX w., zameczek neogotycki z XIX w. z okrągłą wieżą), - zespół dworski w Soczewce (XIX w.). W parkach otaczających stare dworki znajdują się stare drzewa - pomniki przyrody (lipy, modrzewie, dęby). Turyści mogą korzystać z noclegów w ośrodkach wypoczynkowych i gospodarstwach agroturystycznych.
Zagrożenia:
Podstawowym zagrożeniem jest nadmierna penetracja ludzka, w tym uprawianie sportów wodnych, nadmierny rozwój infrastruktury pod zabudowę, zabudowa (głównie infrastruktura turystyczna), płoszenie, niszczenie gniazd, wędkowanie.
Ważne dla Europy gatunki zwierząt
(z Zał. II Dyr. Siedliskowej i z Zał. I Dyr. Ptasiej), w tym gatunki priorytetowe(*):
• zimorodek - ptak
• świergotek polny - ptak
• ortolan - ptak
• rybitwa zwyczajna (rzeczna) - ptak
• rybitwa białoczelna - ptak
• mewa czarnogłowa - ptak
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze:
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy ul. Konarskiego 1, 85-950 Bydgoszcz Kujawsko-Pomorska Organizacja Turystyczna ul. Wełniany Rynek 5/8, 85-036 Bydgoszcz (do korespondencji) Urząd Marszałkowski w Toruniu (siedziba) Pl. Teatralny 2, 97-100 Toruń Tel.: (52) 376 70 19, Fax.: (52) 376 70 19 biuro@k-pot.pl, www.k-pot.pl Urząd Gminy Nowy Duninów Nadleśnictwo Gostynin Zakład Ornitologii PAN Oddział PTTK w Włocławku
Jednostki administracyjne:
• Włocławek (włocławski, woj. kujawsko-pomorskie)
Źródła danych:
• SDF pobrany ze strony internetowej Ministerstwa Środowiska / Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska - SDF pobrany ze strony internetowej Ministerstwa Środowiska / Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska