Wydawca treści Wydawca treści

Jazda konna

Już ponad 7 tysięcy kilometrów tras konnych wyznaczyły Lasy Państwowe dla miłośników wypoczynku w siodle.

Coraz większa popularność jazdy konnej zmobilizowała wielu nadleśniczych do tworzenia nowych szlaków. Z „Raportu o stanie lasów" wynika, że w latach 2010-2011 na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe długość takich tras podwoiła się. To bardzo dobra wiadomość dla koniarzy. Droga udostępniona przez nadleśniczego jest bowiem, zgodnie z ustawą o lasach, jedynym miejscem w lesie, gdzie można się w ten sposób poruszać. Nawet jeśli przed wjazdem na nią nie ma żadnego znaku zakazu, ani też nie jest przegrodzona szlabanem, wjeżdżać na nią konno nie można (podobnie jak samochodem, motocyklem czy quadem).

W kupie siła

Jeżeli w naszej okolicy brakuje szlaków konnych, możemy zgłosić się do nadleśnictwa z prośbą o ich wyznaczenie. Warto, by taki wniosek poparła większa grupa miłośników tego rodzaju rekreacji. Jeśli zainteresowanie będzie wystarczające, a stan nawierzchni drogi i sposób jej użytkowania (czy np. nie poruszają się na niej maszyny leśne) na to pozwoli, jest szansa, że nowy szlak powstanie.
Trzeba pamiętać, że nadleśnictwa za przejazd drogami leśnymi, w wypadku ich komercyjnego użytkowania, mają prawo pobierać opłatę. Chodzi tu np. o wycieczki, przejażdżki czy rajdy organizowane przez stadniny czy gospodarstwa agroturystyczne - powinny podpisać z nadleśnictwem, jeśli tego ono wymaga,  umowę, w której będą określone prawa i obowiązki obu stron, czas obowiązywania i wysokość opłat. Jeśli jednak jesteśmy osobą prywatną, która od czasu do czasu wybiera się na przejażdżkę po lesie, nic nie płacimy.

Brak zgody na utworzenie szlaku konnego nie oznacza złej woli nadleśniczego. Może mieć ku temu ważne powody. Wbrew pozorom, konie potrafią poważnie zniszczyć nawierzchnię leśnej drogi. Kopyta dziurawią ją tak bardzo, że często uniemożliwia to później poruszanie się rowerem i utrudnia spacer pieszym. Nierzadko konie uszkodzą  drogę bardziej niż leśne maszyny podczas prac przy pozyskaniu i zrywce drewna, a trzeba od razu dodać, że nawierzchnia rozjechana przez ciągniki naprawiana jest zwykle dość szybko po tym , jak wyjadą one z lasu.

Najważniejsze są zasady

Niezależnie od szkód, jakie mogą spowodować konie, przepisy zakazujące jeźdźcom wjazdu do lasu poza wyznaczonymi drogami budzą kontrowersje, także wśród leśników. Wydaje się, że to rygor tego samego gatunku, co wszechobecne niegdyś tabliczki „Zakaz fotografowania" - swego rodzaju relikt przeszłości. W wielu krajach Europy Zachodniej, choćby w Niemczech, przepisy działają odwrotnie niż w Polsce. Tam można jeździć konno po wszystkich drogach leśnych, z wyjątkiem tych, na których ruch ograniczono np. ze względu na nieodpowiednią nawierzchnię, zbyt dużą liczbę pieszych turystów lub przejeżdżające maszyny leśne. Niestety, nie ma większych szans, by w Polsce wprowadzono podobne zasady, jak u naszych zachodnich sąsiadów. Nie dalej niż w zeszłym roku Janusz Zaleski, wiceminister środowiska przekonywał, że przepisy o udostępnianiu lasów spełniają swoją rolę  i ich zmiana nie wydaje się konieczna. Na razie trzeba więc liczyć na przychylność nadleśniczych. I warto o nią dbać, przestrzegając zasad korzystania ze szlaków. Przede wszystkim należy pamiętać, że droga do jazdy konnej to nie tor wyścigowy i korzystają z niej także piesi turyści. Nie można z niej zjeżdżać, chyba, że musimy ominąć przeszkodę lub mamy inny naprawdę ważny powód (np. ratujemy zdrowie). Dobrą praktyką jest jazda środkiem szlaku, tak aby nie niszczyć nawierzchni po bokach, którymi najczęściej poruszają się piesi i rowerzyści. Osoby małoletnie powinny jeździć konno w towarzystwie dorosłych. Wyruszać na trasę należy po świcie, a wracać z niej przed zmierzchem. Po swoim koniu należy także posprzątać.

Każde nadleśnictwo, które wyznacza szlaki konne, tworzy także regulamin poruszania się po nich – warto go przeczytać przed wyruszeniem na trasę. Poza zasadami poruszania się, przedstawione są w nich także oznaczenia szlaków. Podstawowe to pomarańczowe koło na białym tle oznaczające sam szlak oraz pomarańczowe koło z czarną obwódką oznaczające jego początek i koniec. Czasami stosuje się też inne oznaczenia, np. zieloną podkowę na białym tle.

Warto wiedzieć

W 2011 r. sieć szlaków konnych na terenie Lasów Państwowych liczyła 7 tys. km. Jedną z większych atrakcji dla jeźdźców w Polsce jest Łódzki Szlak Konny, który częściowo biegnie także przez tereny Lasów Państwowych, a RDLP Łódź była wśród jego twórców. Ma w sumie ponad 2000 km i jest najdłuższym tego typu traktem w Europie. Na trasie znajduje się 200 ośrodków jeździeckich, 21 punktów postojowych, 1400 tablic informacyjnych, 30 punktów informacyjnych monitorujących turystów i ponad 1000 atrakcji turystycznych. Ciekawostką jest, że jeździec może bezpłatnie wypożyczyć lokalizator, który w wypadku niebezpieczeństwa wyśle służbom ratunkowym informację o pozycji będącego w opałach turysty

Lokalne szlaki konne aż takich udogodnień, jak lokalizatory, nie oferują. Nadleśnictwa troszczą się przede wszystkim o to, żeby wszystkie trasy były czytelnie oznakowane, zawsze przejezdne, by były przy nich koniowiązy oraz wiaty umożliwiające odpoczynek i schronienie przed deszczem. Przede wszystkim jednak dbają, by przebiegały przez najpiękniejsze tereny Lasów Państwowych. Co oferują miłośnikom jazdy konnej, najłatwiej dowiemy się w siedzibach nadleśnictw oraz w serwisie czaswlas.pl.


Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Włocławska dolina wisły

Włocławska dolina wisły

Celem działania europejskiej sieci obszarów chronionych Natura 2000 jest powstrzymanie wymierania zagrożonych roślin i zwierząt oraz ochrona różnorodności biologicznej na terenie Europy. Do wdrożenia sieci zobowiązane są wszystkie kraje Wspólnoty.

Obszar Natura 2000 

Kod obszaru:

PLH040039

Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:

specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)

Obszar biogeograficzny:

kontynentalny

Powierzchnia:

4763,8 ha

Status formalny:
Obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej

Opis przyrodniczy:

Ostoja zlokalizowana jest w centralnej Polsce, na w Kotlinie Toruńskiej. Ostoja obejmuje około 30 km odcinek doliny Wisły między tamą we Włocławku, a miejscowością Nieszawa. Obszar obejmuje koryto rzeki Wisły oraz terasę zalewową wraz z otaczającym obszarem i z lokalnie występującymi stromymi stokami doliny. Typowe dla tego odcinka Wisły jest występowanie licznych łach piaszczystych i mulistych nanosów w korycie. Są one formowane wskutek procesu odkładania materiału erodowanego z dna rzeki poniżej tamy we Włocławku. W wyniku sezonowych zmian poziomu wody w rzece oraz w wyniku krótkoterminowych zmian poziomu wody wynikających z wymiany wody w elektrowni Włocławek, powstają lub zanikają odsłoniętych piaszczyste łachy. Na tym odcinku rzeki występują również starsze wyspy porośnięte przez zarośla wierzbowe lub wierzbowo-topolowe. Obecnie większość starych wysp jest połączona z brzegiem rzeki groblami. Funkcjonują one jako wyspy jedynie przy wysokich stanach wody. N terenie ostoi występują również liczne starorzecza. Okresowo zalewane tereny przybrzeżne porośnięte są mozaiką ziołorośli i muraw z grupami drzew i krzewów. Głównie są to młode wierzbowo-topolowe drzewostany oraz wierzbowe zarośla. W niższych położeniach w dolinie koło Włocławka znajdują się pozostałości wielogatunkowych łęgów cennych z europejskiego punktu widzenia. Na terasie powszechne są łąki i pastwiska. Rzadko natomiast spotykane są ciepłolubne murawy zwane murawami kserotermicznymi. O dużych wartościach przyrodniczych obszaru decyduje występowanie 11 rodzajów siedlisk, 58 gatunków zwierząt i 3 gatunki roślin cennych dla ochrony przyrody europejskiej. Największą powierzchnię spośród cennych siedlisk zajmują lasy łęgowe i nadrzeczne zarośla wierzbowe (13%) i zmiennowilgotne łąki (10%). W wodach Wisły żyje kilka rzadkich gatunków ryb m.in. kiełb białopłetwy, koza i minog rzeczny. Obszar jest ważnym miejscem z punktu widzenia ochrony ptaków. Stwierdzono tu 47 gatunków ptaków cennych dla ochrony przyrody w Europie m.in. bocian czarny, bielik, żuraw i derkacz. Obszar obejmuje część ekologicznego korytarze Wisły, który jest ważnym szlakiem migracji wielu gatunków roślin i zwierząt.

Dane zaktualizowano w 2011 r.

Opis turystyczny:

Większe miasta w okolicy ostoi to Ciechocinek i Włocławek. Do miejscowości tych można dojechać autobusami PKS lub pociągami. Jadąc do Ciechocinka trzeba wysiąść na stacji PKP w Aleksandrowie Kujawskim i przesiąść się na pociąg jadący do uzdrowiska Na nocleg można się zatrzymać w jednym z ośrodków wypoczynkowych, pensjonatów lub hoteli w Włocławku, Ciechocinku lub Toruniu. We Włocławku można przenocować również w schronisku młodzieżowym. W okolicy znajdują się gospodarstwa agroturystyczne m.in. w Kowalu, Gołaszewie, Wistce Szlacheckiej i Baruchowie. W Kłóbce koło Lubienia Kujawskiego warto odwiedzić Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny, w którym można zobaczyć jak wyglądała dawna, przeważnie drewniana zabudowa wsi, tradycyjne przedmioty i narzędzia związane z życiem i pracą mieszkańców tego regionu. Interesującym miejscem jest również stopień wodny na Wiśle we Włocławku, wybudowany w 1970 r. Na prawym brzegu rzeki stoi krzyż - pomnik poświęcony księdzu Jerzemu Popiełuszko. Warto również zobaczyć Ciechocinek. Znajdują się tu zabytkowe Tężnie, można pospacerować po Parku Zdrojowym, podziwiać piękne dywany kwiatowe (oraz inne kompozycje roślinne), odwiedzić zbudowaną pod koniec XIX wieku Pijalnię Wód Mineralnych. Z pobliskiej miejscowości Raciążek (2 km od Ciechocinka), z krawędzi Wysoczyzny Kujawskiej warto podziwiać piękny widok na pobliski Ciechocinek, Toruń i meandrującą w dali Wisłę. Znajdują się tu także godne uwagi ruiny zamku, dawniej rezydencji biskupów kujawskich oraz kościół z przełomu XVI/XVII wieku. Utworzony na Wiśle Zalew Włocławski jest jednym z największych sztucznych zbiorników w Polsce. Stanowi on dobre miejsce do uprawiania sportów wodnych. Można tu popływać na kajakach, rowerach wodnych, bądź na jachtach żaglowych. W okolicy wyznaczonych jest kilka szlaków pieszych i rowerowych m.in. z Włocławka do Płocka lub z Włocławka do Ciechocinka. Wielką atrakcją kulturalną przyciągającą turystów do Ciechocinka jest organizowany corocznie w lato Festiwal Piosenki i Kultury Romów. Poza tym w Ciechocinku można bliżej poznać kulturę tego regionu na Festiwalu Folkloru Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej. We Włocławku w lutym można zobaczyć Korowód Grup Zapustnych ulicami Włocławka.

Zagrożenia:

Zagrożenia dotyczą możliwych zmian hydrologicznych warunków w dolinie: kontynuacja osuszania terasy, dalsze obwałowanie koryta rzeki. Oprócz tego: zmiany sposobu użytkowania rolniczego terenów w granicach obszaru prowadzące do eutrofizacji i przyspieszenia sukcesji, zalesianie fragmentów porośniętych cenną roślinnością, osuszanie i zasypywanie małych zbiorników i bagien, niewłaściwa gospodarka leśna, wzrost rekreacji, ekspansja gatunków roślin ocieniających kserotermy i zabudowa. Potencjalnym zagrożeniem jest też transport rzeczny w okresie lęgowym, powodujący konieczność podniesienia poziomu wody w Wiśle do stanu żeglowności, poprzez odpowiednie zrzuty masy wody ze Zbiornika Włocławskiego, uniemożliwiający wyprowadzenie lęgów ornitofauny gnieżdżącej się na piaszczystych łachach w korycie rzeki, jak np. rybitwa rzeczna. Nagłe zmiany reżimu hydrologicznego, zmieniające częstość, zakres i długość zalewów stanowią jedne z najważniejszych zagrożeń dla lęgowej awifauny preferującej tego typu siedliska. Jednocześnie okresowe zalewy wodami rzecznymi są niezbędne dla zachowania optymalnych warunków w ekosystemach umożliwiających rozwój rzadkich fitocenoz z zespołu łęgów wiązowo-jesionowych.

Uwaga: Dolina podlega działaniom z zakresu ochrony przeciwpowodziowej. Istniejące obiekty i urządzenia związane z ochroną przeciwpowodziową wymagają utrzymywania ich w należytym stanie technicznym. Prace z zakresu ochrony przeciwpowodziowej dotyczą różnych fragmentów doliny rzecznej. Przy ich wykonywaniu powinna zostać zachowana dbałość o utrzymanie dobrego stanu ekologicznego doliny i nie pogorszenie stanu zachowania siedlisk przyrodniczych i gatunków, których ochrona jest celem utworzenia obszaru Natura 2000.

Istniejące formy ochrony przyrody:

• Nizina Ciechocińska - rezerwat leśny
• Obszar Chronionego Krajobrazu Wydm Śródlądowych na płd. od Torunia - rezerwat leśny
• Kulin - rezerwat leśny

Ważne dla Europy typy siedlisk przyrodniczych 
(z Zał. I Dyr. Siedliskowej), w tym siedliska priorytetowe(*):

• starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion
• murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-Festucion pallentis) *
• ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium)
• niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)
• grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)
• łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy żródliskowe) *
• łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum)
• ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti-petraeae) *

Ważne dla Europy gatunki zwierząt 
(z Zał. II Dyr. Siedliskowej i z Zał. I Dyr. Ptasiej), w tym gatunki priorytetowe(*):

• bóbr europejski - ssak
• wydra - ssak
• kumak nizinny - płaz
• traszka grzebieniasta - płaz
• kiełb białopłetwy - ryba
• boleń - ryba
• koza - ryba
• nur czarnoszyi - ptak
• nur rdzawoszyi - ptak
• bąk - ptak
• czapla nadobna - ptak
• czapla biała - ptak
• bocian biały - ptak
• bocian czarny - ptak
• łabędź czarnodzioby (mały) - ptak
• łabędź krzykliwy - ptak
• bernikla białolica - ptak
• bielaczek - ptak
• trzmielojad - ptak
• kania czarna - ptak
• kania ruda - ptak
• bielik - ptak
• błotniak łąkowy - ptak
• błotniak stawowy - ptak
• błotniak zbożowy - ptak
• orlik krzykliwy - ptak
• rybołów - ptak
• drzemlik - ptak
• sokół wędrowny - ptak
• zielonka - ptak
• derkacz - ptak
• żuraw - ptak
• szablodziób - ptak
• siewka złota - ptak
• batalion - ptak
• szlamnik - ptak
• mewa mała - ptak
• mewa czarnogłowa - ptak
• rybitwa czubata - ptak
• rybitwa wielkodzioba - ptak
• rybitwa zwyczajna (rzeczna) - ptak
• rybitwa białoczelna - ptak
• rybitwa białowąsa - ptak
• rybitwa czarna - ptak
• zimorodek - ptak
• kraska - ptak
• dzięcioł czarny - ptak
• dzięcioł średni - ptak
• lerka - ptak
• świergotek polny - ptak
• jarzębatka - ptak
• gąsiorek - ptak
• ortolan - ptak
• kormoran mały - ptak
• krogulec krótkonogi - ptak
• różanka - ryba

Ważne dla Europy gatunki roślin 
(z Zał. II Dyr. siedliskawej), w tym gatunki priorytetowe(*):

• leniec bezpodkwiatowy 
• sasanka otwarta 
• starodub łąkowy

Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze:

  • Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, tel.: (52) 518-18-01, fax.: (52) 518-18-02, sekretariat@rdos-bydgoszcz.pl, http://bydgoszcz.rdos.gov.pl

Informacja turystyczna:

  • Biuro Kujawsko-Pomorskiej Organizacji Turystycznej, tel./fax.: (52) 376 70 19, biuro@k-pot.pl
  • Biuro Promocji Miasta i Integracji Europejskiej we Włocławku
  • oddział PTTK w Ciechocinku.

Jednostki administracyjne:

• Nieszawa (aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie)
• Waganiec (aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie)
• Lubanie (włocławski, woj. kujawsko-pomorskie)
• Włocławek (włocławski, woj. kujawsko-pomorskie)
• Fabianki (włocławski, woj. kujawsko-pomorskie)
• Bobrowniki (lipnowski, woj. kujawsko-pomorskie)
• Czernikowo (toruński, woj. kujawsko-pomorskie)

Źródła danych:

• SDF pobrany ze strony internetowej Klubu Przyrodników - SDF pobrany ze strony internetowej Klubu Przyrodników