Asset Publisher
Standardy Ochrony Małoletnich
Asset Publisher
Mogiły pośród lasów
Mogiły pośród lasów
Zbliża się Dzień Wszystkich Świętych, od kilku dni odwiedzamy groby naszych bliskich. Dla każdego inne miejsce jest szczególnie ważne w najbliższym czasie. Ale są miejsca, których prawie nikt już nie odwiedza. To mogiły pośród lasów, o które dbają leśnicy.
Nie tylko cmentarze są miejscami wiecznego spoczynku, ale też lasy, które wielokrotnie były świadkami ludzkich tragedii, a nawet zbrodni. Powszechnie znane miejsca mordu często znajdują się przy większych miastach, jak Barbarka pod Toruniem czy Dolina Śmierci w bydgoskim Fordonie. To tam odbierano życie mieszkańcom miast.
Są też miejsca mordu takie, jak w pobliżu miejscowości Mniszek koło Świecia, gdzie w lesie życie straciło ok. 10 tyś. ludzi – to drugie na Pomorzu miejsce pod względem liczby zamordowanych ludzi. Niekiedy zbrodni dokonywano w wielu miejscach, jak na przykład w lasach obecnego Nadleśnictwa Skrwilno, na terenie którego spoczywa ponad 3 tyś. rozstrzelanych ofiar hitleryzmu. Zdecydowana większość to ludzie w tamtych czasach aktywni społecznie i politycznie.
Z kolei na terenie Nadleśnictwa Różanna, w pobliżu miejscowości Dębia Góra na początku II wojny światowej stracono około 800 ofiar - mężczyzn, kobiet i dzieci. Masową mogiłę odkryli mieszkańcy okolicznych wsi już we wrześniu 1939 r., a jesienią 1944 r. grób został odkopany przez Żydów dozorowanych przez esesmanów, a zwłoki na miejscu spalono. Takich miejsc, ukrytych w kniei, historia zaznaczyła wiele.
Spacerując po lasach można również natknąć się na groby ludzi, którzy wcześniej nieopodal żyli - we wsiach, których zwykle już nie ma. Szczególnie ciekawe są cmentarze Mennonitów, które można spotkać np. na terenie Nadleśnictwa Dobrzejewice. Jednak najczęściej znaleźć można cmentarze ewangelickie – takimi opiekują się leśnicy w m.in. w nadleśnictwach: Rytel, Zamrzenica, Cierpiszewo, Solec Kujawski, Gniewkowo. Kiedyś ci ludzie żyli, pracowali tutaj, byli częścią lokalnych społeczności. Do dzisiaj w miejscach swojego życia, spoczywają.
W lasach są też miejsca upamiętniające leśników – tych, którzy wraz z innymi padli ofiarą hitlerowców oraz tych, których wolą było spocząć pośród drzew. Zbrodnia w Rudzkim Moście pochłonęła życie ok. 560 osób w trakcie sześciu egzekucji przeprowadzonych od 24 października do 10 listopada 1939 roku. Wśród tych, którym odebrano tam życie byli leśnicy z Borów Tucholskich. Z kolei jeden z prekursorów ochrony cisów w Wierzchlesie, królewski nadleśniczy Bock, który zabiegał na początku XVIII w. o ich ochronę, znalazł wraz z rodziną miejsce wiecznego spoczynku w rezerwacie „Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego w Wierzchlesie”. Tam również w 2013 roku upamiętniono, przez posadzenie imiennych dębów, dwunastu leśników i drzewiarzy z Listy Katyńskiej, którzy byli związani z Pomorzem i Kujawami. Ich nazwiska, lata życia, zawodowe funkcje można odczytać z pamiątkowej tablicy, która znajduje się nieopodal.
Większość cmentarzy i mogił, które są ukryte w lasach jest znana leśnikom. Ale dla wielu z nich pamięć ich bliskich zgasła, dlatego leśnicy starają się w październiku każdego roku oczyścić płyty nagrobne z mchu, poprawić coraz bardziej blady napis z imieniem i położyć tam choćby gałązkę, by pamięć o tych ludziach przetrwała jak najdłużej.
Asset Publisher
Błota Rakutowskie
Błota Rakutowskie
Obszar natura 2000
Kod obszaru:
PLB040001
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia)
Obszar biogeograficzny:
kontynentalny
Powierzchnia:
915,23,9 ha
Status formalny:
Obszar wyznaczony Rozporządzeniem Ministra Środowiska
Opis przyrodniczy:
Obszar położony jest w obrębie Kotliny Płockiej, stanowiącej południowo-wschodnią część Pradoliy Toruńsko-Eberswaldzkiej i istotny element korytarza ekologicznego jakim jest dolina Wisły. Obszar obejmuje jedno z jezior Pojezierza Gostynińskiego - płytkie, 300-tu hektarowe Jezioro Rakutowskie wraz z otaczającym je pasem szuwaru pałkowego, trzcinowego i oczeretowego, a także okolicznymi łąkami zalewowymi i podmokłym lasem porastającym siedliska olsu i łęgu olszowo-jesionowego. Cechą charakterystyczną jeziora są znaczne zmiany w powierzchni lustra wody, obserwowane w cyklu rocznym. Bywa, że lustro wody zmniejsza się o 60-70 ha, przy jednoczesnych nieznacznych zmianach głębokości jeziora. Sprzyja to rozwojowi bogatej roślinność wodnej, m.in. łąk ramienicowych porastających jego dno. Tereny przyległe do jeziora porastają okresowo zalewane łąki turzycowe. Obszar stanowi ostoję ptasią o randze europejskiej. Stwierdzono tu 24 gatunki ptaków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz 21 gatunków ptaków migrujących wpisanych do tego załącznika. 7 spośród tych gatunków jest zagrożonych - znajduje się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. W sezonie wiosennym w ostoi lęgnie się co najmniej 1% krajowej populacji podróżniczka, gęgawy, śmieszki, sieweczki obrożnej. Dość licznie występują też błotniaki łąkowe, rybitwy czarne i dzięcioł średni. W czasie przelotów w ostoi obserwuje się duże koncentracje wędrownych ptaków wodno-błotnych, przekraczające 20 tys. osobników. Licznie zatrzymują się tu głowienki i gęgawy. Ostoja stanowi miejsce odpoczynku ponad 1% osobników należących do tych gatunków i migrujących tą trasą. Wysokie liczebności osiągają tu również przelotne cyraneczki, czernice, łyski, krwawodzioby, czajki i rybitwy czarne.
Dane zaktualizowano w 2009 r.
Opis turystyczny:
Błota Rakutowskie położone są w województwie kujawsko-pomorskim. Centrum ostoi stanowi miasto Kowal położone w centrum Polski w sąsiedztwie lasów i jezior Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego. Do Kowala można dojechać PKS z Włocławka i Gostynina. Miasto Kowal znajduje się w odległości 15 km na południe od Włocławka przy skrzyżowaniu międzynarodowej trasy E75. W okolicy Kowala znajduje się ośrodek agroturystyczny "W Zielonym Gaju", gdzie można skorzystać z jazdy konnej i wynająć domek nad brzegiem jeziora. Głównym ośrodkiem wypoczynkowym na terenie ostoi jest Baruchowo. Do zabytków na tych terenach należą zespół Parkowo-Dworski w Baruchowie, Zespół Parkowo-Dworski w Czarnem oraz kościół murowany z XIX wieku w Kłótnie. W Baruchowie organizowanych jest wiele cyklicznych imprez kulturalnych m.in. "Kujawskie Przytupy" - prezentacja zespołów folklorystycznych oraz powiatowy przegląd zespołów folklorystycznych. W Baruchowie znajduje się "Zielona Szkoła" oraz dwa pola biwakowe. Więcej informacji można zdobyć w Informacji Turystycznej-Biurze Promocji Miasta i Integracji Europejskiej Urzędu Miasta we Włocławku.
Zagrożenia:
Głównymi zagrożeniami dla obszaru są zaniechanie użytkowania łąk i pastwisk oraz osuszanie terenów sąsiednich.
Istniejące formy ochrony przyrody:
• Jezioro Rakutowskie - rezerwat przyrody
• Olszyny Rakutowskie - rezerwat przyrody
• Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy - park krajobrazowy
Ważne dla Europy gatunki zwierząt
(z Zał. II Dyr. Siedliskowej i z Zał. I Dyr. Ptasiej), w tym gatunki priorytetowe(*):
• ortolan - ptak
• gąsiorek - ptak
• podróżniczek - ptak
• dzięcioł średni - ptak
• zimorodek - ptak
• rybitwa czarna - ptak
• batalion - ptak
• derkacz - ptak
• zielonka - ptak
• kropiatka - ptak
• żuraw - ptak
• błotniak łąkowy - ptak
• błotniak zbożowy - ptak
• błotniak stawowy - ptak
• bielik - ptak
• rybołów - ptak
• łabędź krzykliwy - ptak
• bocian czarny - ptak
• bocian biały - ptak
• bąk - ptak
• bączek - ptak
• czapla biała - ptak
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze:
Zakład Ornitologii PAN-Gdańsk Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy ul. Konarskiego 1, 85-950 Bydgoszcz Kujawsko-Pomorska Organizacja Turystyczna ul. Wełniany Rynek 5/8, 85-036 Bydgoszcz (do korespondencji) Urząd Marszałkowski w Toruniu (siedziba) Pl. Teatralny 2, 97-100 Toruń Tel.: (52) 376 70 19, Fax.: (52) 376 70 19 biuro@k-pot.pl, www.k-pot.pl
Jednostki administracyjne:
• Baruchowo (włocławski, woj. kujawsko-pomorskie)
• Kowal (włocławski, woj. kujawsko-pomorskie)