Asset Publisher Asset Publisher

Lasy Nadleśnictwa Włocławek

Malowniczo położone lasy w części Kotliny Płockiej stanowią przyrodniczą wizytówkę środkowej Polski. Gospodaruje na tym terenie Nadleśnictwo Włocławek, którego  powierzchnia leśna wynosi 23 376 ha.

Nadleśnictwo Włocławek jest jednym z 27 nadleśnictw podległym Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu.
Od 1995 r. wraz z sąsiednimi nadleśnictwami tworzy Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Gostynińsko-Włocławskie"
Całkowita powierzchnia nadleśnictwa wynosi 24 037 ha
Nadleśnictwo podzielone jest na 3 obręby
•Obręb Włocławek
•Obręb Jedwabna
•Obręb Czarne
Obręby składają się z 16 leśnictw.
 

     Obszar Nadleśnictwa Włocławek charakteryzuje się wysoką lesistością dochodzącą do 38%. Dominującym typem siedliskowym lasu na jego terenie są siedliska borowe (78%), przede wszystkim bór świeży i bór mieszany świeży.

 Dominującym gatunkiem jest sosna pospolita występująca na 86 % powierzchni leśnej nadleśnictwa. Pozostałe gatunki drzewostanu to, m.in.: dąb szypułkowy i bezszypułkowy, brzoza brodawkowata, olsza czarna a także modrzew europejski, świerk pospolity, buk, jesion, grab, olsza szara, osika i lipa. Średni wiek drzewostanu wynosi 62 lata.

Położenie pod względem administracyjnym

Według podziału administracyjnego lasy nadleśnictwa znajdują się w całości na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, w powiatach: Włocławek, miasto Włocławek, Radziejów, Lipno i Aleksandrów Kujawski.

 

Położenie pod względem przyrodniczo-leśnym

Według obowiązującej regionalizacji przyrodniczo leśnej Nadleśnictwo Włocławek położone jest w  Krainie III -Wielkopolsko-Pomorskiej.

Przeważająca cześć lasów nadleśnictwa położona jest w Mezoregionie Kotliny Toruńsko-Płockiej, kompleksy leśne leśnictwa Osięciny w obrębie Włocławek oraz uroczyska Grodno, Kurowo, Boża Wola, Więsławice, Kanibród w obrębie Czarne w Mezoregionie Pojezierza Wielkopolskiego, a tylko niewielka część leśnictwa Szpetal  w obrębie Włocławek w Mezoregionie Wysoczyzny Dobrzyńsko- Chełmińskiej.

 

Położenie pod względem geobotanicznym

Według podziału Polski na krainy geobotaniczne obszar nadleśnictwa położony jest w Dziale Bałtyckim, Poddziale - Wielkich Dolin, Krainie Wielkopolsko -Kujawskiej, Okręgu Kujawskim.

 

Położenie geograficzne

Przeważająca część obszarów leśnych (kompleksy główne obrębów łączą się) położona jest w Mezoregionie Kotliny Płockiej; część leśnictwa Osięciny  oraz leśnictwo Kurowo w Mezoregionie Pojezierza Kujawskiego, a część leśnictwa Szpetal w Mezoregionie Pojezierza Dobrzyńskiego; tylko niewielkie fragmenty w obrębie Włocławek położone są w Mezoregionie Równiny Inowrocławskiej i Mezoregionie Kotliny Toruńskiej.

Rzeźba terenu

Rzeźba terenu wg poszczególnych mezoregionów   fizyczno-geograficznych przedstawia się następująco:

  • Na Pojezierzu Dobrzyńskim, na którego obszarze znajduje się niewielka część obrębu Włocławek dominują niewielkie pagórki porozdzielane rynnowatymi obniżeniami lub obniżeniami wytopiskowym.
  • Kotlina Płocka to rozszerzenie pradoliny Wisły z formami rzeźby terenu związanymi z działalnością wód rzecznych i kształtującymi się w późnym plejstocenie formami eolicznymi( podstawowe formy rzeźby terenu to sfalowane równiny tarasów rzecznych miejscami zwydmione). Największe skupienie wydm parabolicznych występuje w obrębie Jedwabna na wschód od Jeziora Wikaryjskiego do wysokości Jeziora Rakutowskiego. Wysokość poszczególnych wydm wynosi przeciętnie 10-20 m, niejednokrotnie do 30 m. Wydmy paraboliczne łącząc się tworzą niejednokrotnie wał długości do kilku kilometrów. Rzeźbę terenu urozmaicają tu liczne rynny jeziorne.
  • Pojezierze Kujawskie stanowi wysoczyznę morenową, której wysokość waha się od 100 do 129 m mającą charakter równin morenowych płaskich, miejscami sfalowaną (w leśnictwie Szpetal w obrębie Włocławek i w leśnictwie Kurowo  w obrębie Czarne).

 

Warunki glebowe

Podstawowymi utworami geologiczno-glebowymi są piaski i żwiry akumulacji rzecznej z fragmentami piasków eolicznych występujące głównie w pradolinie Wisły oraz piaski lodowcowe i gliny zwałowe występujące na wysoczyznach morenowych.

 

W kompleksach leśnych nadleśnictwa dominuje zdecydowanie typ gleb rdzawych wytworzone z piasków rzecznych. Z wydmami związane są gleby bielicowe. Wśród obszarów piaszczystych występują też gleby bagienne i pobagienne. Na wysoczyznach morenowych zdecydowanie dominują typy gleb brunatnych i gleb płowych.

 

Klimat

Charakterystyka klimatu Subregionu Kujawskiego według Narodowego Atlasu Polski (Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. Warszawa. Kraków. Gdańsk.1973-1978) oraz Atlasu środowiska geograficznego Polski (Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania. Warszawa 1994 ) przedstawia się następująco:

przeciętna ilość opadów rocznie   - 508 mm

średnia roczna temperatura powietrza - +8,4 0C

średnia temperatura stycznia - -0,7 0C

średnia temperatura lipca - +18,9 0C

średnia ilość dni w roku z pokrywą śnieżną - ca 70

udział wiatrów silnych i bardzo silnych -   1- 2 %

średnie daty ostatnich przymrozków wiosennych - 26 kwietnia - 5 maj

średnie daty  przymrozków jesiennych - 6 wrzesień - 15 październik

Charakterystyczną cechą klimatu omawianego obszaru są najniższe opady atmosferyczne   w Polsce, nie przekraczające często 500 mm rocznie. Ta cecha klimatu ma niewątpliwie negatywny wpływ na efekty prac odnowieniowych. Obszar działania nadleśnictwa leży poza zasięgiem występowania buka i świerka wymagających dużej wilgotności gleby i powietrza.

 

Wody

Zdecydowanie przeważająca część zasięgu działania nadleśnictwa położona jest w dorzeczu Wisły, która poniżej stopnia wodnego ma charakter nie uregulowany;natomiast sam zbiornik włocławski ma charakter zbiornika przepływowego.

Największym lewobrzeżnym dopływem Wisły jest Zgłowiączka odwadniająca Wysoczyznę Kujawską (jej prawobrzeżnymi dopływami są: Chodeczka inaczej Lubieniec,Lubieńka i Bachorza), następnie Struga Ośla, Zuzanka, która z innym prawobrzeżnym dopływem Wisły - Rudą włączone zostały w system Kanału Głównego uchodzącego do zalewu poniżej zapory.

Dorzecze rzeki Odry (w zlewni rzeki Noteć) to tylko niewielki zachodni fragment zasięgu działania nadleśnictwa (część kompleksów leśnych leśnictwa Osięciny w obrębie Włocławek) poprzez Kanał Bachorze i Kanał Pieranie łączy Noteć ze Zgłowiączką. Należy podkreślić, że dział wodny między Wisłą i Odrą nie jest dokładnie określony.

 

Ważną rolę szczególnie w obrębach Czarne i Jedwabna spełniają jeziora rozmieszczone przede wszystkim w dwóch równoleżnikowych rynnach odpływowych: pierwsza zjeziorami Rybnica, Radyszyńskie, Telążna, Chrapka, Mielec, Jazy i Wierzchoń oraz druga z jeziorami: Wikaryjskim,Wójtowskimi, Lubiechowskim, Krzewent. Goreńskim i Skrzyneckim. Jezioro Grodno wypełnia dno wytopiska polodowcowego.

 

Jedynym zbiornikiem wodnym na terenie obrębu Włocławek jest jezioro Łuba.

Wszystkie jeziora podwyższają walory krajobrazowe obszarów leśnych nadleśnictwa.

Na omawianym obszarze znajduje się jeden z zasobniejszych Głównych Zbiorników Wód Podziemnych - Pradolina Wisły (nr 220) zaliczony do obszarów najwyższej ochrony.


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Mogiły pośród lasów

Mogiły pośród lasów

Zbliża się Dzień Wszystkich Świętych, od kilku dni odwiedzamy groby naszych bliskich. Dla każdego inne miejsce jest szczególnie ważne w najbliższym czasie. Ale są miejsca, których prawie nikt już nie odwiedza. To mogiły pośród lasów, o które dbają leśnicy.

Nie tylko cmentarze są miejscami wiecznego spoczynku, ale też lasy, które wielokrotnie były świadkami ludzkich tragedii, a nawet zbrodni. Powszechnie znane miejsca mordu często znajdują się przy większych miastach, jak Barbarka pod Toruniem czy Dolina Śmierci w bydgoskim Fordonie. To tam odbierano życie mieszkańcom miast.
Są też miejsca mordu takie, jak w pobliżu miejscowości Mniszek koło Świecia, gdzie w lesie życie straciło ok. 10 tyś. ludzi – to drugie na Pomorzu miejsce pod względem liczby zamordowanych ludzi. Niekiedy zbrodni dokonywano w wielu miejscach, jak na przykład w lasach obecnego Nadleśnictwa Skrwilno, na terenie którego spoczywa ponad 3 tyś. rozstrzelanych ofiar hitleryzmu. Zdecydowana większość to ludzie w tamtych czasach aktywni społecznie i politycznie.
Z kolei na terenie Nadleśnictwa Różanna, w pobliżu miejscowości Dębia Góra na początku II wojny światowej stracono około 800 ofiar - mężczyzn, kobiet i dzieci. Masową mogiłę odkryli mieszkańcy okolicznych wsi już we wrześniu 1939 r., a jesienią 1944 r. grób został odkopany przez Żydów dozorowanych przez esesmanów, a zwłoki na miejscu spalono.  Takich miejsc, ukrytych w kniei, historia zaznaczyła wiele.

Spacerując po lasach można również natknąć się na groby ludzi, którzy wcześniej nieopodal żyli - we wsiach, których zwykle już nie ma. Szczególnie ciekawe są cmentarze Mennonitów, które można spotkać np. na terenie Nadleśnictwa Dobrzejewice. Jednak najczęściej znaleźć można cmentarze ewangelickie – takimi opiekują się leśnicy w m.in. w nadleśnictwach: Rytel, Zamrzenica, Cierpiszewo, Solec Kujawski, Gniewkowo. Kiedyś ci ludzie żyli, pracowali tutaj, byli częścią lokalnych społeczności. Do dzisiaj w miejscach swojego życia, spoczywają.

W lasach są też miejsca upamiętniające leśników – tych, którzy wraz z innymi padli ofiarą hitlerowców oraz tych, których wolą było spocząć pośród drzew. Zbrodnia w Rudzkim Moście pochłonęła życie ok. 560 osób w trakcie sześciu egzekucji przeprowadzonych od 24 października do 10 listopada 1939 roku. Wśród tych, którym odebrano tam życie byli leśnicy z Borów Tucholskich. Z kolei jeden z prekursorów ochrony cisów w Wierzchlesie, królewski nadleśniczy Bock, który zabiegał na początku XVIII w. o ich ochronę, znalazł wraz z rodziną miejsce wiecznego spoczynku w rezerwacie „Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego w Wierzchlesie”. Tam również w 2013 roku upamiętniono, przez posadzenie imiennych dębów, dwunastu leśników i drzewiarzy z Listy Katyńskiej, którzy byli związani z Pomorzem i Kujawami. Ich nazwiska, lata życia, zawodowe funkcje można odczytać z pamiątkowej tablicy, która znajduje się nieopodal.

Większość cmentarzy i mogił, które są ukryte w lasach jest znana leśnikom. Ale dla wielu z nich pamięć ich bliskich zgasła, dlatego leśnicy starają się w październiku każdego roku oczyścić płyty nagrobne z mchu, poprawić coraz bardziej blady napis z imieniem i położyć tam choćby gałązkę, by pamięć o tych ludziach przetrwała jak najdłużej.